Petkim ve Star Rafinerisi işçileri sendikasızlaştırmaya karşı eylemdeydi
2008 yılında yapılan özelleştirme ihalesi ile Petkim’i satın alan Azerbaycan petrol şirketi SOCAR’ın sendikasızlaştırma hamlelerine karşı 10 Nisan 2017 tarihinde başlayan Petkim işçilerinin direnişi, Petrol-İş Genel Başkanı Ali Ufuk Yaşar’ın direnişçi işçilere danışmadan işverenle anlaşması ile bitirildi.
Direniş, yine SOCAR’ın sahibi olduğu inşaat halindeki Star Rafinerisi’nin kadrosunda bulunan 132 Petrol-İş üyesi işçinin Petkim’e geçmeye zorlanması ile başlamıştı. İşçilere 12 Nisan’a kadar Petkim bünyesine geçmeleri, aksi takdirde iş akitlerinin feshedileceği söylendi. Diğer yandan ise yeni rafineride çalışmak üzere işçi alımı için ilanlar verildi. Böylece hem Star Rafinerisi’ne sendika daha en baştan sokulmamış olacak, hem de daha ileride Petkim’e de sıçrayacak sendikasızlaştırma hamleleri için bir atlama tahtası kazanılmış olacaktı. Aynı süreçte Petkim işçilerine de işçilerin haklarını tırpanlayan üç yıllık bir sözleşme dayatıldı. İşçilerin işverenle görüşmeye çağrılması ve Petkim’e geçiş takviminin kendilerine bildirilmesiyle birlikte ise işçiler hafta başından itibaren fabrikanın önünde eyleme başladı.
10 Nisan’da Petkim işçileri 16:00-24:00 vardiyasında yarım günlük iş bırakma eylemi ile direnişlerine başladılar. Yapılan eylemde konuşan Petrol-İş Aliağa Şube Başkanı Ahmet Oktay işçilere şöyle seslendi: “Star Rafinerisi’ndeki arkadaşlarım oranın personeli olarak çalışmaya devam edecekler. Eğer niyetleri toplu sözleşmeyi provoke etmekse ellerinden geleni arkalarına koymasınlar, biz buradayız ve burada olmaya devam edeceğiz.”
İşverenin geri adım atmaması, işçilerin Petkim bünyesine otomatik olarak geçirilmesi ve gün içinde işçilere “Petkim’e geçtiğiniz için teşekkür ederiz” mesajları gelmesi üzerine eylemler ertesi günlerde de iş bırakma eylemleri, fabrika önünde toplanma ve dışarıya mal sevkiyatını engelleme gibi yöntemlerle devam etti.
Tüpraş işçilerinden Petkim işçilerine destek
Direnişin en anlamlı anlarından birisi ise Petkim işçilerine destek vermek için gelen Tüpraş işçilerinin gösterdiği sınıf dayanışmasıydı. Destek ziyaretine işyeri servisleri ile gitmeleri engellenen Tüpraş işçileri iki kilometrelik yolu trafiğe kapatarak “direne direne kazanacağız”, “işveren baksana, kaç kişiyiz saysana”, “birlik, mücadele, zafer” sloganlarıyla yürüyüşe geçti. Tüpraş işçileri, Petkim işçileri tarafından mücadele ve dayanışma sloganlarıyla karşılandı.
Baştan sona işçilerin inisiyatifi ve enerjisi ile devam eden direniş, dördüncü gününde Petrol-İş Genel Başkanı Ali Ufuk Yaşar’ın işçilerin fikrini almaksızın işverenle anlaşması ile bitirildi. 132 işçinin Petkim’e geçişinin kabul edildiğini, ama Star Rafinerisi’nde sendikalaşmanın güvencesinin de alındığını belirten Yaşar, işçilerin öfkesinin hedefi olmaktan kurtulamadı. Sonunda işverenin istediği uygulama kabul edilecektiyse dört gün boyunca ne için direndiklerini soran işçilere Petrol-İş Şube Başkanı Ahmet Oktay tüm işçilerin dönüş dilekçesini doldurmadığını söyleyerek yanıt verdi. Suçu işçilerin üzerine atmaya çalıştı.
Tüm ülkenin bir baskı döneminden geçtiği bu günlerde Petkim işçilerinin direnişi işçi sınıfına kurtuluşun nerede olduğunu göstermeli. Sendikasızlaştırma saldırılarının savuşturulmasının, kıdem tazminatının savunulmasının, insanca yaşam koşullarının kazanılmasının yolunun mücadeleden geçtiğini hatırlatmalı. İşçi sınıfının kazanılmış haklarının savunulmasının ancak Petkim direnişinin eksiklerinden ders alarak örülecek yeni direnişlerle mümkün olduğunu öğretmeli.
Bu yazı Gerçek gazetesinin Nisan 2017 tarihli 91. sayısında yayınlanmıştır.
