Ukrayna cephesi çökerken

2023’ün son günlerinde ABD, Ukrayna için yeni bir askeri destek paketi açıkladı. Bundan önceki paket Ekim ayında açıklanmıştı ve o tarihten beri geçirilmeye çalışılan ek yardım paketleri kongreye takılmıştı. Kısa süre önce açıklanan paket için kongre onayı gerekmiyor ama bundan sonra yapılması tasarlanan askerî yardımların kongreden geçmesi gerekecek. Son dönemde kongreye sunulan ek yardım paketlerinin reddedildiği, ABD seçimlerinin yaklaştığı ve Ukrayna savaşına destek konusunda ABD halkının tutumunun olumsuz yönde belirgin değişiklik gösterdiği bu dönemde, bu yardım paketinin sonuncu olması oldukça olası duruyor.

NATO’nun Ukrayna cephesinde yolunda gitmeyenler sadece ABD ve AB yardımlarındaki kesintiler değil. Askeri teçhizat gelse dahi onları kullanacak eğitimli askerlerin bulunamaması çok daha büyük bir sorun. Bu sorunun çözümüne yönelik olarak Ukrayna’da yeni bir askere alma seferberliği için çalışmalar var. Bunun bir boyutu askere alma sürecini etkileyen kanun değişiklikleri. Örneğin eskiden askere alınma önünde engel olan tek gözde körlük, 7 cm’yi aşan tek bacak kısalığı, çolaklık gibi fiziksel engellerin engel olmaktan çıkarılması, askere alma yaşının 27’den 25’e indirilmesi gibi değişiklikler için mecliste çalışmalar sürdürülüyor. Ukrayna savaş sırasında askere alma süreçlerinde sayısız sorun yaşadı, bunların başında gelen firar ve rüşvet yoluyla askerden kaçma öyle boyutlara ulaştı ki Ukrayna yanlısı Batı basını dahi bunları haber yapma zorunluluğu hissetmişti. Böyle koşullarda yeterli asker sayılarına ulaşabilmek için cezaevlerinde kitlesel af ilan edilmişti, salıverilenler arasında iç savaş sırasında sivilleri toplu tecavüzden sonra katlettiği video kayıtları ile ortaya çıkan bir taburun üyeleri de var. İşte Ukrayna’daki yeni seferberlik böyle kaygan bir zeminde gerçekleşiyor.

Savaştaki başarısızlıklar ve savaş yorgunluğunun siyasi etkileri bir süredir su yüzüne çıkmış durumda. Bunların en başında ise Devlet Başkanı Volodomir Zelenskiy’in Ukrayna Ordusu Genelkurmay Başkanı Valeriy Zalujni ile yaşadığı halka açık polemik. Bu polemiğin doğrudan uluslararası basın aracılığıyla yapılması, örneğin Zalujni’nin The Economist ile yaptığı sarsıcı röportaj, bu polemikle amaçlanan şeyin ne olduğuna dair bir şüphe de yaratıyor. Bu röportajda açıkça “koşullarda radikal bir değişiklik olmazsa savaşı kaybediyoruz” diyen Genelkurmay Başkanı, uluslararası kamuoyunu hem savaşın gerçek gidişatına hem de bunun yaratacağı olası bir başkan değişikliğine hazırlıyor olabilir. Bu olasılık, kısa süre önce Zelenskiy’in The Times dergisi kapağında yaptığı yakarışı da daha anlamlı kılıyor: “Zafere benim dışımda kimse inanmıyor, hiç kimse!” Hâlâ NATO’nun ve emperyalizmin yenilmez olduğunu sananlar, Ukrayna’nın yaşadığı felaketten ders almalı.

Bu yazı Gerçek gazetesinin Ocak 2024 tarihli 172. sayısında yayınlanmıştır.