Sağlık Bakanı istifa! İktidarı değil halkı koruyacak önlemler gerek! Sağlık alanı sağlık meslek örgütleri ve sendikaların denetimine!
Sağlık Bakanlığının salgında verileri çarpıtarak halkı yanlış yönlendirdiği açığa çıkmış durumda. Ancak sadece verilerin açıklanmasında değil doğrudan salgına karşı mücadelede de iktidarın imajı ve şirketlerin kârlılığı insan ve toplum sağlığının önünde tutuluyor. Temaslı takibi ciddi şekilde yapılmadığı gibi pek çok yerde ağır belirti göstermeyen hastalara test dahi yapılmıyor. Devlet kontrolü kaybetti, ne zaman geleceği ne kadar etkili olacağı, yan etkilerinin hangi boyutlarda olacağı belli olmayan bir aşıya bel bağlamış durumda. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca derhal istifa etmeli sağlık bakanlığının görev alanına giren konularda ivedilikle şu adımlar atılmalıdır:
- Tüm özel hastaneler ve özel sağlık kuruluşları işçi denetiminde kamulaştırılarak salgınla mücadele için yapılacak merkezi planlama doğrultusunda seferber edilmelidir. Salgınla mücadelenin yanı sıra başka sağlık sorunlarının tedavisinde zafiyet yaşanmaması için sağlık kapasitesi kamu yatırımları ile arttırılmalıdır.
- Olağan sağlık hizmetlerinin sekteye uğramasını önlemek amacıyla illerdeki tüm hastaneler pandemi hastanesi yapılmamalı, bazı hastaneler genel sağlık hizmetlerini yürütmek üzere görevli kalmalıdır.
- Ülkemizde önemli bir geleneğe sahip, tarihsel olarak bilgi ve tecrübesi bulunan Halk Sağlığı Uzmanları, Türk Tabipleri Birliği (TTB) ile sağlık ve sosyal hizmet emekçileri sendikaları karar alma ve uygulama süreçlerine özel olarak dahil edilmelidir. Salgına ait günlük vaka, hasta, vefat vb. sayılarını olabilecek en ayrıntılı şekilde (yer, yaş, cinsiyet vb.) bu örgütlerin denetiminde eksiksiz ve doğru olarak açıklanmalıdır.
- Yaygın test merkezleri açılmalı. Yalnızca hastaneye başvuran kişilere değil, riskli gruplar (kronik hastalığı olanlar, 65 yaş üstü kişiler, bağışıklık sistemi zayıf olanlar, çok kişi ile temas eden işçiler gibi) başta olmak üzere topluma yaygın ve sık aralıklarla test yapılmalıdır.
- Filyasyonda görev alan çalışan sayısı ivedilikle arttırılmalıdır.
- Hastalar tam iyileşinceye kadar, hastalarla yakın temaslılar ise en az 14 gün boyunca toplumdan yalıtılmalı (karantina ve izolasyon tedbirleri), bu süre zarfında işi olanlar ücretli izinli kabul edilmeli, işi olmayanlara ise ek maddi destek sağlanmalıdır.
- Olası bir mevsimsel grip salgınının Koronavirüs salgınına eklenme riskine karşı, en azından risk grubundaki yaklaşık 10 milyon vatandaşımıza yetecek miktarda grip aşısı tedariki derhal sağlanmalıdır.
- Mücadelede en ön safları tahkim etmek için çok sayıda kadrolu sağlık emekçisi alımı yapılmalıdır. Sağlıkçılara yönelik şiddete karşı caydırıcı yasal düzenlemeler yapılmalıdır. Hastanelerde sağlık emekçilerinin oluşturacağı komitelerin denetimi ve yönlendirmesi doğrultusunda çalışma koşulları düzeltilmeli, gerekli koruyucu ekipman sağlanmalı, ücretler ve sosyal haklar iyileştirilmeli; iptal edilen izin hakları sonraki dönemlere aktarılmalı; sağlık emekçileri insani koşullarda belirli periyotlarda dinlendirilerek çalıştırılmalı; çok yoğun birimlerde rotasyon uygulaması yapılmalıdır.
Bu yazı Gerçek gazetesinin Kasım 2020 tarihli 134. sayısında yayınlanmıştır.