Patronlar istedi hükümet düğmeye bastı: Emek hırsızlığında zaman aşımı indirilecek
Hükümet patronların her isteğine "evet" demeye devam ediyor. Son olarak patronlar işçilerin kendilerine karşı açtıkları davalarda zaman aşımı süresinin kısaltılmasını istedi. Çalışma Bakanı Müezzinoğlu da bu konuda bir hazırlık içinde olduklarını ücretlerde 5 yıl, tazminatlarda 10 yıl zaman aşımı süresinin 2 ila 5 yıla indirilmesi için çalışma başlattıklarını açıkladı.
Zaman aşımının uzunluğu nasıl sıkıntı yaratabilir?
Patronlara göre zaman aşımının uzun olması sıkıntılara yol açıyormuş. Acaba işçilerin haklarını araması patrona nasıl bir sıkıntı yaratıyor olabilir? Mesela patron işçilerin ücretlerini düzgün ödemiş, fazla mesai ücretlerini kesmemiş ya da işçiyi sigortasız çalıştırmamışsa hakkında ne zaman dava açılırsa açılsın bir sıkıntı yaşamaz. Ancak durum böyle değil. Patronlar her gün yüz binlerce işçinin ücretlerini eksik yatırıyor ya da düpedüz gasp ediyor, bankadan ücret yatırıp elden geri alanlar var, sigortasız çalıştırma ise hükümetin teşviki sayesinde son derece yaygın. Kıdem tazminatı hakkı da yine en çok gasp edilen haklardan. Eski Çalışma Bakanı Süleyman Soylu, hak ettiği halde işçilerin yüzde 86'sının kıdem tazminatını alamadığını itiraf etmişti.
Bilgisizlikten ya da düpedüz tehditler yüzünden işçiler dava açamıyor
İşçilerin pek çoğu hukuki haklarından ne yazık ki habersiz. Sendikasızlık bunun en önemli nedenlerinden. Patronlar işçileri kâh yanlış yönlendirerek kâh tehdit ederek, zorla belgelere imza attırarak dava açmalarını engelliyor. İşçiler en çok patronlarla davalık olursa yeni iş bulamamaktan çekiniyor. Pek çok işçi hukuki haklarının neler olduğuna yıllar sonra vakıf olabiliyor. Ya da emeklilik hesapları yapmaya başladığı zaman geçmişte sigortasız çalıştırıldığı yılların nasıl hak kayıplarına mal olduğunu acı şekilde görebiliyor.
Hak gasplarında zaman aşımı nitelikli hırsızlıktan az olmamalı
Hal böyle iken işçile alacakları ile ilgili davalarda zaman aşımını azaltmak demek, patronların 2 ila 5 yıl içinde işçilerden çaldıklarının üzerine yatabilmesi demektir. Zaman aşımının düşürülmesi bir yana arttırılması gerekir. İşçilerin gasp edilmiş hakları için açacakları davalarda zaman aşımı nitelikli hırsızlık suçunda öngörülen 15 yıldan daha az olmamalı. Adalet de hakkaniyet de bunu gerektirir. Zira patronlar işçilerin haklarını çalarken hile, tehdit, yanıltma, dolandırıcılık her türlü yola başvurmaktadır.