İşçiler iş bıraktı, valilik önce yasakladı sonra geri adım attı!

Koronavirüs salgınının fabrikaları da vurmasının ardından, Cavo Otomativ, Fontana Kalıp ve Sarkuysan gibi Birleşik Metal-İş’e bağlı fabrikalarda işçiler fabrikada Covid-19 testi pozitif çıkan vakalardan kaynaklı iş durdurma kararları almış, kendileri ve aileleri için can güvenliklerini sağlamışlardı. Son olarak yaklaşık 500’ün üzerinde işçinin bulunduğu Sarkuysan fabrikasında testi pozitif çıkan hastaların ardından sendikalı işçiler işten cayma haklarını kullanarak iş durdurmuştu. Bu gelişmelerin ardından Kocaeli Valiliği 02/04/2020 tarihinde 2911 sayılı kanunun 17. Ve 19. Maddeleri ile 5442 sayılı kanunun 11. Maddesini gerekçe göstererek, kentte her türlü eylemi 15 gün boyunca yasaklayacağını duyurdu. Bu karar kapsamında açık ve kapalı yer toplantıları, gösteri yürüyüşü, basın açıklaması, açlık grevi, oturma eylemi, stant açma, imza kampanyası, çadır kurma, meşale yakma, el ilanı/bildiri, broşür dağıtma gibi eylem ve etkinliklerin yanında “iş bırakma”nın da yasaklanması, genelgenin iş bırakmalara karşı bir adım olarak yayınlandığını düşündürdü.

İşçiler meşrudur, haklıdır

Kocaeli Valiliği’nin aldığı yasaklama kararında geçen “iş bırakma”, bu kararı alanların niyeti ve patronların beklentileri ne olursa olsun hukuki olarak bağlayıcı değildir. Sarkuysan başta olmak üzere Kocaeli il sınırları içinde iş bırakan işçilerin eyleminin valilik kararına dayanak olarak gösterilen 2911 sayılı toplantı ve gösteri yürüyüşleri yasasıyla ilgisi de alakası da yoktur. Birleşik Metal-İş Gebze Şube Başkanı Selçuk Çifci’nin de açıkladığı gibi işçiler 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 13. Maddesi gereğince ciddi ve yakın tehlikeyi bertaraf etmek için yani ölümcül koronavirüse yakalanmaktan ve ailelerine, çevrelerine bulaştırmaktan kaçınmak için iş bırakmışlardır. Bu iş bırakma ile işçiler, patronlar ve valiliğin aksine topluma karşı da sorumlu hareket etmektedir. Bu hukuki durumun ötesinde kendilerinin, ailelerinin ve toplumun sağlığını korumak için işçilerin ayrıca yapacağı eylemler de meşrudur, haklıdır, hukukidir. Patronların kârlarını korumak için işçilerin ve toplumun sağlığını tehlikeye atan ister patron ister vali ister kaymakam kim olursa olsun haksızdır, gayri meşrudur, hukuken de esas mesuliyet altına girecek olan onlardır.

Valilik geri adım attı

Nitekim işçilerin ve sendikaların haklı tepkisinin ardından valilik genelgeyi değiştirerek, yasaklanan eylem/etkinliklerin arasından “iş bırakma” ifadesini kaldırdı. Valilik bu ifadenin karara sehven yazıldığını belirtse de bu durumun işçilerin kararlı duruşunun ardından atılmış bir geri adım olduğu açık.