Meslek liseliler staj sömürüsüne son diyor!
Meslek liseleri öğrencilere belirli bir meslek dalında beceri kazandıran, geleceğin nitelikli işçilerini yetiştiren eğitim kurumları olarak anlatılıyor. Meslek liselerinde öğrencilere mesleki beceri kazandırmak için yapılan en önemli uygulama ise meslek lisesi stajı. Ancak bu staj, gençlere mesleğini öğreten bir uygulama olmaktan çok, patronlara ucuz işçi çalıştırma fırsatı olarak sunuluyor.
Yasalara göre meslek liseli stajyer öğrenci haftada 3 gün, günlük en fazla 8 saat çalışabilirken, işletmelerin çoğu bu iş saati sınırlamasına uymuyor. Meslek liseli öğrenciler çoğu işletmede yasa dışı şekilde uzun saatler ve hafta sonu dâhil haftada 5 güne kadar çalışabiliyor. Stajyerler birçok işletmede iş güvenliğinden de yoksun bir şekilde çalıştırılıyor.
Meslek lisesi öğrencileri staj süresince fabrikadaki normal bir işçi gibi çalışmalarına rağmen asgari ücretin üçte biri kadar maaş alıyor, hatta bundan daha düşük maaş veren birçok işletme de bulunuyor. Ayrıca meslek lisesi stajyerlerinin staj süresi sigortadan sayılmıyor ve emekliliğe yansımıyor. Stajyerler yalnızca çok dar kapsamlı bir çıraklık sigortası ile çalıştırılıyor.
Staj sömürüsünün yanında meslek liselerindeki yetersiz derslik ve okul sayısı nedeniyle, kapasitenin çok üzerinde sayıda öğrenci bu okullarda eğitim görmek zorunda kalıyor. Meslek derslerinin niteliksizliği, üniversiteye hazırlık derslerinin sayısının az olması, okulların çok kalabalık olması gibi birçok sorun meslek liseli öğrencilerin geleceklerinin önündeki diğer engeller olarak duruyor. Meslek liselerinin bu sorunları birçok öğrenciyi eğitim hayatından kopmaya da itiyor.
İşçi sınıfının en genç üyeleri olan meslek liseliler tüm bu sorunların çözümü için yarınları beklemeden örgütlü mücadeleye girmelidir. Staj sömürüsünün ve diğer tüm bu sorunların son bulması ancak meslek liselilerin bir araya gelmesi ve mücadele etmesiyle olacaktır.
Bu yazı Gerçek gazetesinin Ocak 2024 tarihli 172. sayısında yayınlanmıştır.