Millet elektrikte özelleştirmenin faturasını ödüyor! İşçinin çözümü kamulaştırma!
2022 yılına elektriğe yüzde 127 zam haberiyle ve kademeli tarife sistemine geçiş haberiyle girmiştik. 150 kWh tüketime kadar 1,37 lira olan elektrik fiyatı 150 kWh’tan sonrası için 2,06 liradan fiyatlanmaya başladı. Zam haberi halktan haklı bir tepki almıştı. İki çocuklu bir hanenin ortalama elektrik tüketiminin 250 kWh seviyesinde olduğu düşünüldüğünde faturalar 500 liraya yaklaşmaya başladı. İlk faturaların gelmeye başlamasıyla halkın tepkisi yer yer protestolara ve eylemlere dönüşüyor.
Erdoğan kabarık elektrik faturalarının kendisine çıkaracağı siyasi faturayı fark edip kademeli tarifenin ilk dilimini 210 kWh’a çıkardığını açıkladı. Bu hamle elbette faturaları düşürecek. Ama bu elektrikte bir fiyat indirimi olarak görülemez. Yapılan fahiş zammın bir miktar azaltılmasından ibaret. Bir nevi Nasrettin Hoca hikayesindeki gibi “eşeğini kaybedip tekrar bulmak” gibidir.
AKP’nin fiyatları dünya fiyatlarını solladı
İktidar yine fahiş elektrik zamlarının sorumluluğunu dış dünyaya atıyor. Dünyada enerji fiyatlarının yükselmesinden dem vuruyor. Ancak rakamlar iktidarı haksız çıkartıyor. TÜİK’in resmi rakamlarına göre dahi dünyada örneğin petrol fiyatlarının 1,5 kat kadar arttığı son bir yılda Türkiye’deki enerji fiyatları 2,5 kat artmış durumda. Bunda sorumluluk tamamen iktidara ait.
Döviz kurundaki artış yani Türk lirasının değer kaybında Merkez Bankasının ve Hazine’nin istibdad rejiminin finansmanı ve seçim hazırlıkları için hortumlanması büyük rol oynamakta. Vatandaşın faturalarının katlanmasında ise enerji üretim ve dağıtımındaki özelleştirmeler baş rolü oynuyor.
Elektriğin fırsatçıları iktidarın kıymetlileri
Tayyip Erdoğan’ın fiyat artışlarında stokçuları ve aracıları suçladığı malum. Elektrikte ise bu aracıların hepsi Erdoğan’ın ve AKP iktidarının kıymetlisi şirketlerden oluşuyor. Limak, Kolin, Cengiz, Çalık gibi “beşli çete”nin meşhur mensuplarının yanı sıra Berat Albayrak’ın enerji bakanlığı yaptığı dönem iktidar amigoluğuna soyunan Sabancı Holding de enerji dağıtımındaki tekel kârlarının peşkeş çekildiği şirketler arasında yer alıyor.
Son zamlardan sonra Elektrik Üretim Anonim Şirketi’nin (EÜAŞ) toptan elektrik satış fiyatı kilovatsaat başına ortalama 31,85 kuruş iken bu elektrik vatandaşın faturasına ortalama 5 kattan fazla şekilde 165 kuruş civarında yansıyor. İşte burjuva liberallerinin övdüğü özelleştirme politikalarının halka çıkarttığı fatura budur! Güya özelleştirmeyle ile etkinlik artacaktı. Devlet işletmelerinin arpalık olması engellenecekti. Oysa yıllar sonra gelinen nokta doğal hatırlı şirketlerin kamu kaynaklarını gasbetmesi ve vatandaşın cebine çökmesidir.
İşçinin çözümü tazminatsız kamulaştırma!
İşçinin çözümü, üretimden dağıtıma kadar, rafinerilerden madenlere kadar enerji sektörünün tamamının tazminatsız olarak işçi denetiminde kamulaştırılmasıdır. Tüpraş’ın, TEK’in termik santrallerinin, barajların, madenlerin vb. özelleştirilmesinde, özelleştirme ihalelerinin şirketlere peşkeş çekilmesinde rol oynayan, hukuk dışı kararlara imza atan ve kamu kaynaklarının gasbedilmesine aracılık eden kamu görevlileri, siyasetçiler dahil herkes yargılanmalıdır.